Eski eser kolleksiyoneri Ökkeş Peltek, Bizim sanat eserlerimizden şu andaki pozisyonlarda işlerimizin kırık olduğu moralimizin biraz bozuk olduğu zamanlarda bu tür sanat eserlerini ziyaret edip incelesinler bizde kendilerine anlatalım. Yerimiz Kaleoğlu Mağarası yeni adıyla Yenihan Burhan Çağdaş’ın yan tarafındaki han. Burada biz bunları para karşılığı değil gelsinler bunları kendilerine sevdirelim dinlesinler görsünler atalarımız ne sanaat yapmış neler dinlemiş onları görsünler isteriz yani ecdadımızı tanısınlar isteriz.
Sizi yakından tanıyabilirmiyiz?
Adım Ökkeş Peltek, 1965’te saatçide çıraklığa başladım. 1994’e kadar bilfiil saatçilik yaptım. 1994’te mesleğin elektroniğe dönüşmesinden dolayı mesleği bıraktım daha sonrasında çeşitli meslek gruplarında çalıştım.
Şimdi de yaşımızın gereği tarihi eski saatlerimiz, gramofonlarımız, taş plaklarımız, müzik setlerimiz bunlarla eş dost arasında vakit geçiriyoruz.
Ökkeş bey eski eserler konusunda önemli
bir birikiminiz var. Bu merak nasıl başladı?
1979’da plaktan o zamanlar Düztepe’de plaktan kasete kayıt yapardık. O zamanlar bunlara karşı bir hastalık ve sevgim başladı. Bende biriktirmeye başladım. Hangi cihaz ve saat olursa birazda nostaljik havası olursa hoşuma giderek aldım biriktirdim.
Elinizdeki eserlerin çeşitlerinden
bahseder misiniz?
150 yıllık saatler var bende. Bizim elimizdeki gramofonlar öyle rast gele gramofonlar değil. Yani tamir görmüş deforme olmuş gramofonlar değil. Direkt orijinal İngiltere’den gelme. Bunlar salon gramofonları, çanta gramofonları, yarım salon gramofonları diye gramofonlar var elimizde. Bunları taş plakları da mevcut.
Bu eserler hangi yollarla size geliyor.
Yani heveslileri veya kolleksiyonerlerinden mi
tedarik ediyorsunuz yoksa siz kendiniz mi
arayıp buluyorsunuz?
Şimdi genelde bu gibi eserlere merakım olduğu için ilk geldiğinde beni buluyorlar bende bunların değerlerini vererek satın alıyorum. Çok temizse, oynanmamışsa, yıpranmamışsa tadilat görmemişse alıyorum. Bunları bakımlarını severek kendim yapıyorum ve dinliyorum. Saatleri de çalıştırıyorum bundan zevk alıyorum.
Eserler içerisinde sizin gerçekten bu
vazgeçilmezim nadir bulunan bir eser
diyebileceğiniz eserler var mı?
Bendeki salon gramafonları vazgeçemeyeceğim eserlerdendir. Yine duvar saatlerinden 100-150 yıllık olanlar var. Nadide bulunan 15 dakikada bir çalarlı duvar saati var. Bunlardan gerçekten vazgeçemem yani sevdiğime eserler. Taş plaklarım yine öyle. Bende taş plakların döneminden sonra gelen müzik setleri var. O müzik setleri yine mesela Teknıs diye bir markamız var benim vazgeçilmezim. Çünkü bu cihazlarda müziğin her türlü sesini alabiliyorsun.
Eserlerin içerisinde saatler, radyolar,
gramofonlar bunların dışında farklı bakır
eserler de görüyorum. Bunları nasıl
topluyorsunuz?
Ben bunları çok sevdiğim için arkadaşlarda biliyorlar bana getiriyorlar. Eğer oynanmamışsa yıpranmamışsa bende değerini vererek alıyorum. Mesela tespih konusunda teşbihin kehribarı her çeşit hemen hemen bende mevcut. Ama bunlar sevgi işidir gönül işidir. Bunları alıp satmak değil. Sevdiğimiz için gönül koyduğumuz için bunları muhafaza ediyoruz.
Sizi ziyaret edenler neler söylüyorlar?
Bu eserleri görenler buradan ayrılmıyor devamlı ziyarete geliyor. Sürekli müdavimi olan savcı arkadaşlar var, doktor arkadaşlar var, avukat arkadaşlar var, sanayici arkadaşların çoğu geliyor. Burada o nostaljik eserlere olan özlemlerini gideriyorlar. Bu biraz bulaşıcı bir hastalık.
Tarihi eser koleksiyonculuğuna başlamak
isteyen genç kardeşlerimiz için sempati
duyanlar için tavsiyeleriniz ne olur? Nasıl
başlamalılar ve nasıl devam etmeliler?
İlk başlangıçta küçük şeylerle bunları severek nasıl imal edilmiş ne olmuş özüne inerek başlamaları lazım. Bilinçli bir şekilde başlamalarını tavsiye ederim. Ben bunu sevdim aldım diyerek başlamaları yanlış olur. Önce özüne insinler. Bunu kim yapmış, nasıl yapılmış, kimler tarafından yapılmış önce bunu öğrenecek ondan sonra başlayacak.
Okullarda kariyer günleri düzenleniyor.
Kendi bilgi birikiminizi, tecrübelerinizi
paylaştığınız platformlar, ortamlar oluyor mu?
Olduğunda katılıyor musunuz?
Olduğunda katılıyorum. Birkaç arkadaş eski saat üzerine bir araya gelelim dedi. Gittim gereken bilgileri verdim. Böyle bir şey düşünüyorum. Çıraklık Eğitim Merkezinin koordineli olarak saat bilgileri, gramofonla ilgili bilgileri paylaşmak istiyorum.
Genelde kolleksiyonerlerle yapmış olduğumuz
röportajlarda ürünleriyle duygusal bir bağ
oluşuyor. Böyle bir bağınız var mı? Bir gün
görmesem rahat edemem, gözümün önünde
olmalı diye düşünüyor musunuz?
Ben kamera güvenlik sistemleri yapıyorum burası benim kafa dinleme yeri dediğimiz yani hobilerimizin olduğu yer. Buraya ben günlük gelmezsem rahatsız oluyorum. Yani içimde bir sıkıntı başlıyor ama buraya geldiğim zaman huzur buluyorum rahatlıyorum. Pazar günleri dahil sabah saatlerinde açıyorum evimde durmuyorum. Zaten sanayici arkadaşlar geliyorlar. Onlarla sohbet ediyoruz. Onlara bunların güzelliklerini bunlarla neler yaşandığını bunları anlatıyorum. Onlarda seviniyor bende seviniyorum.
Bizimle ve okurlarımızla paylaşacağınız tatlı güzel bir anınız var mı? Ya da bu konuyla ilgili başladığımdan bugüne kadar başımdan geçen enteresan bir anım oldu diyebileceğiniz bir anınız var mı?
Ben gramofon meraklısıyım. Bir gün bir arkadaşımız geldi. Bana gramofon meraklısı olduğunu söyledi. Yalnız ben dedim ki bu gramofonu alınca babadan oğula gidecekse al götür evinde kullan dedim satacaksan kullanma dedim. Arkadaşta ‘Ben bunu kullanacağım’ diye benden aldı götürdü. İki gün sonra bir arkadaşım dedi ki ‘Senin gramofonun internette’ dedi. Hayırdır dedim. Baktık ki 3.500 fiyat yazılmış internette satıyorlar dedi. Baktım ki gerçekten internette satılıyor. Arkadaşın evine bizzat gittim dedim ki ‘Bu gramofonu bir bayan getirmişti onunda şu anda aile huzurları kaçacak bunu senden geri istiyorum’ dedim. 200 TL kar verdim tekrar gramofonumu aldım. Bunu arkadaşlara anlattığımda çok gülerler. Ama ben onu yaşamasını istiyorum. Amaç orada onu yaşatmak. Sattığım kişiye onu yaşatacaksa veriyorum yoksa vermiyorum. Bunu yaparken de parasal bir amaç gütmüyorum. Enes Makine diye bir arkadaş benden müzik setini aldı. Ben evine kadar gidip onu kurup öyle teslim ederim. Yoksa onu size satmam dedim.
Peki, saatler ve gramofonlarla ilgili farklı
anılarınız var mı? Aldığınız kişilerle ilgili ya da
kendi ailenizden ya da bu işe dönük bakış
açıları nasıl?
Ben size bir saat anımı anlatmak istiyorum. Yaşlı bir amca bana bir duvar saati getirdi. Hali hazırda elimde o. İşte birkaç kişiye göstermiş bir işe yaramaz at gitsin demişler. Adam geldi boynu bükük. ‘Seni söylediler saatçi Ökkeş dediler Antepte ondan başkası buna bakmaz’ dediler. Bana getirdi baktım. Bunun fiyatı ne kadar dedi.
Ben ‘Bu işe yaramaz 20-30 lira eder’ dediklerini bilmiyordum haberimde yoktu. Bana ne kadar eder dedi. Bende ‘Amca 450-500 lira eder’ dedim. Adam bana döndü dedi ki ‘Oğlum ya sen bu işi bilmiyorsun ya da bana yanlış adam tarif ettiler’ dedi. Hacı amca hayırdır dedim.
Kendisi de dedi ki ‘Ben bunu saatçilere gösterdim at gitsin bunu neden elinde taşıyorsun’ dediler. Bende dedim ki ‘Hacı amca ben 30 yıl saatçilik yaptım. Bu saatin değeri 450-500 TL. İstersen parasını vereyim alayım bunu dedim.
Adam yine yüzüme alaylı alaylı baktı. Tamam dedi ben veriyorum saati. Bende çıkardım 500 lira verdim. Adam dedi ki ‘Bana bir çay söyler misin’. Bende hayhay amca dedim. Oturdu çay söyledim. Adam benden bayağı yaşlı 75 yaşında falan vardı. Bana ‘Sizin gibi insanlar hala var mı’ dedi. Amca bu benim mesleğim ben seviyorum sevdiğim için alıyorum saati. Ben bu saati tamir edeceğim canlandıracağım burada çalışacak. Önemli olan sanatkârın sanatını yaşatabilmesi dedim. Bayağı bir sohbet ettik. Bana ‘Camimiz biraz uzak camide bir saatimiz var çalışmıyor tamir etmeye gelir misin’ dedi. 1 hafta sonra camiye gittik saatini aldım tamir ettik geri götürdük astık. Adam bize minnet duydu. Seviyorum yani. Camilerde kolay kolay saatlerin asılı olduğunu görmüyorum.
Ailenizin bu hobinize ya da bu işe bakışı nedir?
Benim 2 kızım 1 oğlum var. Bizim Antep geleneğinde 1 kız 1 oğlum vardı şimdi 2 kızım 2 oğlum oldu. Bunlara ben plak konusunda saat konusunda mutlaka Pazar günleri çağırıyorum bilgi veriyorum. Niye? Yarın bir gün hepimiz öleceğiz. Öldüğümüzde seyyar satıcıyı çağırıpta bunları hurda niyetine vermemeleri için elimden gelen bütün çabayı harcıyorum. Onlara bu sevgiyi aşılıyorum.
Son günlerde etrafımızda sizde takip
ediyorsunuz Afrin’e düzenlenen Zeytin Dalı
operasyonu var? Bir vatandaş gözüyle
duygu ve düşüncelerinizi alabilir miyiz?
Akşamları haber izlediğimiz zaman oturup ağlıyoruz. O Mehmetçiklerimiz oralarda canı pahasına da olsa memleketimize, namusumuza helal gelmesin diye çaba sarf etmeleri bizim için büyük bir gurur. Ben televizyonu açtığımda gözyaşlarımı tutamıyorum. Allah tırnaklarına zarar vermesin. Bir an evvel inşallah görevlerini bitirir gelirler.
Son olarak okurlarımıza
neler söylemek istersiniz?
Bizim sanat eserlerimizden şu andaki pozisyonlarda işlerimizin kırık olduğu moralimizin biraz bozuk olduğu zamanlarda bu tür sanat eserlerini ziyaret edip incelesinler bizde kendilerine anlatalım. Yerimiz Kaleoğlu Mağarası yeni adıyla Yenihan Burhan Çağdaş’ın yan tarafındaki han.
Burada biz bunları para karşılığı değil gelsinler bunları kendilerine sevdirelim dinlesinler görsünler atalarımız ne sanaat yapmış neler dinlemiş onları görsünler isteriz yani ecdadımızı tanısınlar isteriz. Haber: Halil GÜLÜŞ
